Կառուցվել է 1896 թվականին, գործել է մինչև 20-րդ դարի սկիզբը։ Խորհրդային տարիներին օգտագործվել է տնտեսական նպատակներով։ Անկախության տարիներին օգտագործվել է որպես սրբատեղի։ 2020 թվականի հոկտեմբերից Վարդաշատը բռնազավթված է Ադրբեջանի կողմից։ Հուշարձանի ներկայիս վիճակի մասին տեղեկություններ չկան։

Մեծ Հայք, Արցախ աշխարհ, Մյուս Հաբանդ գավառ։ Հետագայում գյուղն ընդգրկվել է Դիզակ գավառի և համանուն մելիքության կազմում։ Մինչև 2020 թվականի հոկտեմբեր՝ Արցախի Հանրապետություն, Հադրութի շրջան, Վարդաշատ։

Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցին գտնվում է Հադրութի շրջանի Վարդաշատ¹ գյուղի հյուսիսային եզրին։ Եկեղեցին հիմնադրվել է 17-րդ դարում։ Անհայտ պատճառներով ավերվել է և կրկին վերակառուցվել։ Այդ մասին են վկայում ներկայիս եկեղեցու հարավային պատի մեջ ագուցված  արևային ժամացույցը, այլ ճարտարապետական տարրեր և արձանագրությունները։ Արևային ժամացույցի վերնամասում փորագրված է՝ Թվին ՌՃԽԴ (1695), որը համապատասխանում է հին եկեղեցու կառուցման թվականին։ Վերջինիս անունը վիմագրում հիշատակված չէ։ Ուղղանկյուն և սրբատաշ մի կրաքարի վրա պահպանվել է միայն արձանագրության՝ «Այս է անո|ւն եկեղ|եցո» հատվածը։ Եկեղեցու շքամուտքի նոր բարավորի ստորին եզրին փորագրված է վերակառուցման թվականը` 1986։ Նույն թվականի մեկ այլ արձանագրություն էլ պահպանվել է եկեղեցու հարավային բակում գտնվող հին լուսամուտի շրջանակի վրա, որը ամենայն հավանականությամբ տեղահանվել է հարավային լուսամուտը լայնացնելու հետևանքով։ Եկեղեցու հիմնական շարվածքն իրականացված է տեղական կոպտատաշ, անմշակ քարերով և կրաշաղախով։

Կառույցն ուղղանկյուն հատակագծով, միանավ թաղածածկ սրահ է՝ արևելյան կողմում կիսաշրջան խորանով և զույգ ավանդատներով։ Խորհրդային տարիներին բեմը քանդվել է, և շինությունը հարմարեցվել է տնտեսական կարիքներին։

Խորանի հյուսիսային և հարավային պատերին առկա է մեկական փոքրաչափ ուղղանկյուն պատրհան։ Հյուսիսային պատին՝ կամարակապ խորշի մեջ, մկրտության ավազանն է։ Թաղը հենված է հյուսիսային և հարավային պատերի որմնամույթերից սկիզբ առնող զույգ կամարների վրա։ Միակ մուտքը բացված է հարավային պատի արևմտյան կողմից։ Ուշագրավ է եկեղեցու շքամուտքի՝ ալիքաձև եզրագոտով, կիսակլոր բարավորը, որի կենտրոնում հավասարաթև ծաղկած խաչն է։ Վերջինիս հորիզոնական թևերից սկիզբ են առնում և դեպի աջ ու ձախ են իջնում թրաշուշան ծաղկով պսակվող զույգ ճյուղերը։ Յուրաքանչյուր ճյուղից դեպի վեր է ձգվում խաչաձև ծաղկակիր մեկական փոքր ծիլ՝ դեպի կենտրոն թեքվածությամբ։ Խաչի չորս անկյուններում քանդակված են անվազարդեր, որոնք խորհրդանշում են Աստծո գահը մշտարթուն պահող երկնային էակներին և Աստծուն ամենամոտ հրեշտակների առաջին եռյակում դասակարգված Գահերին (Եզեկիել Ա 15 - ԺԱ 22)։ Բարավորի շրջանակի բազմաշերտ կամարի կենտրոնական քարի վերնամասը նույնպես զարդարված է եռատերև նախշերով²։ Կառույցը լուսավորվում է հինգ լուսամուտներով, որոնցից երեքը բացվում են արևելյան, մեկը՝ արևմտյան, ևս մեկը՝ հարավային ճակատից։ Վերջինս խորհրդային տարիներին լայնացվել է, երբ եկեղեցին օգտագործվում էր տնտեսական նպատակներով։

Եկեղեցու բակում՝ մուտքից աջ, տեղահանված և անկանոն կառուցվածքով արձանագիր քար է տեղադրված։ Հյուսիսային կողմում գտնվում է գյուղի հին գերեզմանոցը։

Եկեղեցին հիշատակվում է ազգագրագետ, բանահավաք Մակար եպիսկոպոս Բարխուդարյանցի «Արցախ» աշխատության մեջ (1895) և պատմաբան Շահեն Մկրտչյանի «Լեռնային Ղարաբաղի պատմաճարտարապետական հուշարձանները» (1985) գրքում։

Երկթեք տանիքը ի սկզբանե ծածկված է եղել կղմինդրով, որը հետագայում փոխարինվել է ազբեստե (կտավաքար) թիթեղով։

Պատերը շարված են կիսամշակ և անմշակ քարերով, ամրացված կրաշաղախով։ Սրբատաշ են բացվածքների, որմնախորշերի և կամարների եզրաքարերը։